6 april 2016

Verdwijnt uw jaarrekening ook meteen in uw digitale of papieren archief? Een gemiste kans! Uw jaarrekening kost niet alleen geld, maar kan ook geld opleveren.

Een jaarrekening bestaat meestal uit een balans, een winst- en verliesrekening en de toelichting hierop. De jaarrekening geeft een beeld van uw praktijk over een beperkte periode; meestal van 1 jaar. Er zijn meerdere redenen om een jaarrekening op te stellen. Puntsgewijs noem ik de belangrijkste:

  • Voor sommige ondernemingsvormen, bijvoorbeeld BV’s, is het verplicht om een jaarrekening op te stellen.
  • U voert samen met anderen een praktijk en rekent jaarlijks onderling af aan de hand van de jaarstukken.
  • Uw jaarrekening is nodig voor het doen van uw belastingaangifte.

Maar een jaarrekening kan zoveel meer nut opleveren. Enkele voorbeelden:

  • U hebt een beeld hoe u er financieel met uw praktijk voor staat.
  • Vergelijking van de jaarcijfers van uw praktijk met cijfers van voorgaande jaren, met de begroting of met andere praktijken levert u interessante informatie op waar u uw praktijk mee kunt (bij)sturen.
  • Het is een belangrijk document dat u kunt gebruiken bij het nemen van beslissingen.

Financiële gezondheid

Een belangrijke vraag voor u als praktijkhouder is: hoe sta ik er financieel voor? Is mijn praktijk financieel gezond? Hierover kun je heel veel zeggen; in dit artikel beperk ik me tot enkele hoofdlijnen.

Wanneer u de balans voor u neemt, dan ziet u een overzicht van uw bezittingen (activa) en uw eigen vermogen en het vreemd vermogen (passiva). Wanneer uw eigen vermogen ten opzichte van het vreemd of totaal vermogen een goede verhouding heeft (veel banken hanteren een grens van 30% eigen vermogen ten opzichte van het totaal vermogen), dan wordt aangenomen dat uw praktijk op de lange termijn financieel gezond is. Genoemde verhouding wordt wel de solvabiliteit genoemd.

Uit de solvabiliteit blijkt of uw praktijk op de lange termijn gezond is, maar vervolgens dringt de vraag zich op: hoe is het op de korte termijn? Bent u in staat om aan uw financiële verplichtingen op de korte termijn te voldoen? Hebt u voldoende werkkapitaal? Dit noemen we de liquiditeit van uw praktijk. Wanneer het saldo van de kortlopende vorderingen op de balans (de vlottende activa), uw positieve banksaldo en het bedrag aan kortlopend krediet bij uw bankier (wat u vrij kunt opnemen of ‘rood’ mag staan) minus de kortlopende schulden en verplichtingen positief uitkomt, heeft uw praktijk voldoende liquiditeit. Oftewel: u bent in staat om aan uw financiële verplichtingen op korte termijn te voldoen.

Bij bovenstaande gegevens of kengetallen wordt alleen gekeken naar uw cijfers op een balansmoment. Natuurlijk is ook van belang of uw patiëntenbestand niet terugloopt, of uw praktijk nog volwaardig is en voldoet aan de eisen voor een gezonde praktijkvoering, of er nog investeringen nodig zijn et cetera. Deze aspecten laat ik hier buiten beschouwing.

Vragen stellen over uw jaarrekening

Uw jaarrekening kan u veel informatie opleveren. De meeste adviseurs stellen jaarstukken op met, naast de cijfers van het boekjaar, ook de cijfers van het voorgaande jaar. Zo kunt u al snel de verschillen tussen de laatste twee jaar zien.

Wanneer u de jaarrekening voor u heeft, dan is het van belang dat u zichzelf de juiste vragen stelt, zoals:

  • Hoe komt het dat de omzet met een x-bedrag is gestegen? Heeft dat te maken met het groeiend aantal patiënten, wordt dit veroorzaakt doordat u meer verrichtingen heeft gedaan of…? En wat kunt u doen om deze omzet vast te houden of toe te laten nemen?
  • Hoe komt het dat de vorderingen fors gestegen zijn? Is het declaratieproces te laat gestart, of betalen zorgverzekeraars later uit?
  • Waarom zijn de algemene kosten gestegen? Kunt u de kostenstijging verklaren? Zijn er kosten waarop u kunt besparen, ook in vergelijking met collega’s uit uw branche?
  • Heeft uw praktijk meer huisvestingskosten gehad en was dit eenmalig?
  • Heeft u voldoende liquide middelen om de noodzakelijke investeringen te doen?
  • Zijn de privé-onttrekkingen in relatie met het praktijkresultaat binnen proporties of moet daar wat aan gebeuren?

Stelt u zichzelf vragen. U zult dan zien dat u op een andere manier bezig bent met uw cijfers en zo meer profijt haalt uit uw jaarrekening.

Vergelijken jaarrekening

Het nut van uw jaarrekening kunt u vergroten als u de cijfers van uw praktijk vergelijkt met de cijfers van uw collega’s. Er is al een schat aan informatie op internet te vinden bij bankiers, maar ook adviseurs kunnen u informatie aanreiken die helder laat zien waar de cijfers van uw praktijk afwijken ten opzichte van de cijfers van uw branchegenoten. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de algemene kosten van uw praktijk 18 procent van de omzet zijn, terwijl uw branchegenoten hieraan gemiddeld 16,5 procent uitgeven. In dat geval kan dat een reden voor u zijn om de algemene kosten van uw praktijk eens onder de loep te (laten) nemen. Als adviseur zeggen we dan: vergelijken is verrijken.

Hebt u vooraf een begroting opgesteld? Dan is het goed om uw jaarcijfers ook naast deze begroting te leggen en te kijken waar de verschillen zitten. Met de informatie die u daaruit krijgt kunt u uw praktijk nog meer sturen.

Beslissingen nemen o.b.v. de jaarrekening

Zijn uw cijfers recent, dan kunt u onder andere met uw jaarrekening in de hand keuzes maken, zoals of u gaat investeren, dient te bezuinigen, iets moet doen om de omzet op peil te houden et cetera.

U ziet: met een jaarrekening kunt u veel meer dan u denkt. Bergt u deze niet te snel op?!

Kijk nog eens naar uw jaarrekening aan de hand van onderstaande checklist.

Checklist jaarrekening

  • Is mijn solvabiliteit minstens 30 procent?
  • Is mijn werkkapitaal (liquiditeit) voldoende om aan mijn verplichtingen op korte termijn te voldoen?
  • Welke kosten zijn t.o.v. het voorgaande jaar gestegen? Kan ik verklaren waarom?
  • Zijn alle verantwoorde kosten noodzakelijk of kan ik op bepaalde kosten besparen?
  • Is mijn omzet hoger of lager dan vorig jaar? Kan ik dit verklaren?
  • Is mijn vorderingen/debiteurenstand niet te hoog?
  • Vereisen mijn salaris en/of privé-onttrekkingen aanpassing?
  • Is een gesprek met de bank zinvol om mijn financiering te optimaliseren?

Deze checklist is uiteraard niet volledig en behoeft voor iedere situatie weer een andere aanvulling. Belangrijk is vooral dat u iedere post in de jaarrekening kritisch bekijkt.