Investeren als ANBI? Dan is er werk aan de winkel!

ANBI’s mogen niet onbeperkt aan vermogensvorming doen. De gedachte is: geld moet besteed worden aan het goede doel. We noemen dit de bestedingseis of anti-oppoteis. Over de omvang van vermogen dat mag worden aangehouden, bestaan bij veel ANBI’s vragen.

Belofte maakt schuld

Al in 2019 en herhaald in 2021 deed de toenmalige Staatssecretaris van Financiën een belangrijke toezegging aan de Tweede Kamer. Het bestedingscriterium voor ANBI’s zou op de volgende punten worden verduidelijkt:

1. Het formuleren van criteria voor algemeen nut investeringen;
2. De omvang van reserves;
3. De periodieke waardering van vermogensbestanddelen

Belofte maakt schuld en met het besluit van 15 maart 2024 werd een deel van de beloftes ingelost. In genoemd besluit is uitgewerkt onder welke voorwaarden sprake is van algemeen nut investeringen.

Voorwaarden investeringen

Bij investeringen kunt u denken aan het verstrekken van leningen of de verkrijging van aandelen in een BV. Deze voorwaarden zijn samengevat:

1. Het belangrijkste doel van de investering is invulling geven aan het algemeen nuttige doel van de ANBI zoals opgenomen in de statuten.
2. De investering is geen zakelijke activiteit met als belangrijkste doel om een voordeel te behalen.
3. Het geld moet gebruikt worden voor activiteiten die te maken hebben met het doel van de ANBI.
4. De bestuurder van de ANBI is niet betrokken bij de ANBI waarin wordt geïnvesteerd als oprichter, bestuurder, aandeelhouder, andere kapitaalverschaffer of werknemer.
5. De investering wordt door de ANBI in de financiële administratie opgenomen als algemeen nut investering.
6. De ANBI neemt het doen van algemeen nut investeringen op in haar beleidsplan.

Is nu alles duidelijk voor de praktijk?

Komt hiermee aan alle onduidelijkheid een einde? Ik waag het toch te betwijfelen. De toelichting bij voorwaarde 2 in het besluit brengt me vooral aan het twijfelen. Want wanneer handel je zakelijk en wanneer niet meer? Mag je dan helemaal geen voordeel behalen bij de investering? Dat ook weer niet, beslissend is wat de ANBI primair heeft beoogd met de investering. Die beoordeling is en blijft maatwerk. Naar ik meen voor de praktijk een bron van discussie.

Werk aan de winkel

Eén ding is zeker, ANBI’s die hebben geïnvesteerd in lijn met hun statutaire doelstelling hebben huiswerk te doen. Voldoe je namelijk niet aan de voorwaarden van het besluit dan heeft de ANBI tot 15 september 2024 de tijd om hiervan melding te maken bij de Belastingdienst. Voldoet een investering bij aanvang van het besluit wel maar later niet meer? Dan moet de ANBI zo snel mogelijk melden bij de Belastingdienst. Hier is voor het bestuur van de ANBI werk aan de winkel!

Het besluit bevestigt wat we al wisten: vorming van eigen vermogen binnen ANBI’s vraagt de periodieke  aandacht van het bestuur. Tevens is van belang een goede dossiervastlegging waarom onder welke voorwaarden wordt geïnvesteerd. Niet alleen het bestuur van de ANBI heeft huiswerk te doen. Overigens, ook de Staatssecretaris mag aan het werk nu nog niet al zijn gedane beloftes zijn ingelost (zie onder b en c).

Het bestedingscriterium was een open norm en dat blijft voorlopig zo. Dat maakt het spannend en tegelijkertijd ook uitdagend. Want met een open norm kun je heel wat kanten uit!

Contact over de situatie van uw ANBI

Hebt u vragen over vermogensvorming binnen uw ANBI en wat dat in uw situatie betekent? Neem dan gerust contact met ons op.

Mr. A.A. (Arjan) van der Bok RB MB MFP 
ook bereikbaar via 0343-415940