Als iets momenteel de pennen wel in beweging brengt dan is het wel het concept wetsvoorstel Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden. Dit wetsvoorstel is op 6 oktober 2023 voorgelegd voor consultatie. Dat leidde binnen twee weken al tot 581 reacties en ik verwacht dat er nog veel meer gaan volgen.
Het antwoord op de vraag of u ZZP’er bent of toch werknemer is lang niet altijd eenvoudig. Tenminste, dat leert de jurisprudentie van de Hoge Raad via het Deliveroo-arrest. Holistisch denken, dat is het toverwoord. Dat wil zeggen: neem alle factoren in ogenschouw en leg ze op de weegschaal. Als fiscalist moet ik vaak holistisch denken, dat past bij mij. Fiscaal is er heel vaak niet één oplossing of antwoord. Vaak geldt: kijk goed naar alle factoren en kom pas dan tot een conclusie en advies
Dit wetsvoorstel heeft als doel de regels voor het werken met werknemers en zelfstandigen te verduidelijken. Daardoor moeten werkenden en werkgevenden sneller weten of een opdracht door een zelfstandige gedaan mag worden of juist niet.
Naast het element “gezag” wordt specifiek gekeken naar indicaties die wijzen op zelfstandig ondernemerschap. Die indicaties wegen zwaar bij de beoordeling. Maar de praktijk leert nu al dat ZZP’- organisaties zoals VZN en PZO daar veel vragen bij hebben. En ja, ook politiek is dit een beladen dossier. Het zal u niet verbazen dat de VVD vindt dat de beoordeling moet beginnen bij de vraag of iemand ondernemer is. Een tegenovergestelde mening heeft de PvdA. Verricht de ZZP’er werkzaamheden die de kernactiviteit raken van de opdrachtgever? Dan kan dat niet via ZZP-schap zo vindt de PvdA. Dit wetsvoorstel is daarmee een politiek beladen dossier.
Kort samengevat geldt het volgende toetsingskader:
A. Is er sprake van werkinhoudelijke aansturing?
B. Betreft het werkzaamheden die zijn ingebed in de organisatie van de opdrachtgever?
C. Is er binnen de opdracht sprake van ondernemerschap?
C+ Is er sprake van elementen die te maken hebben met het ondernemerschap van de persoon zelf?
Als A en B niet aan de orde zijn, dan kunnen de werkzaamheden als ZZP’er worden gedaan.
Is A of B wel aan de orde dan kan C als contra-indicatie gelden om buiten een dienstbetrekking te werken. Is het dan nog niet duidelijk dan geldt C+ als beslissende factor.
U voelt het al aankomen, in heel veel gevallen zult u nog steeds verschillende factoren moeten wegen om tot een eindoordeel te komen. Hoe noemden we dat ook alweer? Holistisch denken! Net zoals we dat op dit moment ook al doen bij de beoordeling van een arbeidsrelatie.
Nee, ik heb er niet zulke hoge verwachtingen van. Ik zou één van die 581 personen kunnen zijn geweest die reeds hebben geageerd op de consultatie. Zelf krijg ik niet het idee dat dit wetsvoorstel ons echt verder helpt. Dus blijven opdrachtgevers in veel gevallen ook straks in onzekerheid verkeren. Jazeker, dat biedt ons als fiscaal adviseurs weer adviesmogelijkheden. Maar na al die jaren van onzekerheid gun ik onze klanten op dit dossier toch vooral de gewenste duidelijkheid vooraf. Misschien toch ook maar eens reageren op die consultatie, wie weet helpt het!
Mr. A.A. (Arjan) van der Bok RB MB MFP
Fiscaal directeur / belastingadviseur
Heeft u vragen over dit onderwerp? Mijn collega’s en ik helpen u graag verder: