Kamerbrief over nieuw stelsel kinderopvang

Op 15 september heeft het kabinet een kamerbrief gepubliceerd over de “toegankelijkheid en doelmatigheid in het nieuwe financieringsstelsel voor kinderopvang”. Dit nieuwe stelsel moet, op basis van de huidige plannen, ingaan per 2029. De kamerbrief bevat belangrijke wijzigingen en verduidelijkingen die van invloed zijn op kinderopvangorganisaties en hun financiering.

Kinderopvang als DAEB

Een van de belangrijkste punten is dat kinderopvang wordt aangemerkt als een Dienst van Algemeen Economisch Belang (DAEB). Dit betekent dat kinderopvangorganisaties onder specifieke regels en voorwaarden zullen vallen. Deze zijn  vergelijkbaar met de activiteiten van woningcoöperaties en sommige zorgtaken. Dit heeft vérstrekkende gevolgen, waaronder:

• De overheid moet definiëren welke activiteiten wel en niet onder de DAEB vallen.
• De vergoeding die kinderopvangorganisaties van het rijk ontvangen mag alleen worden gebruikt voor activiteiten die onder de DAEB vallen.
• Activiteiten die niet onder de DAEB vallen, moeten met eigen middelen worden gefinancierd.
• Als sprake is van wel- en niet-DAEB-activiteiten moet er een gescheiden boekhouding worden bijgehouden .

Om administratieve lasten te beperken onderzoekt het kabinet of een brede definitie van de DAEB kan worden gehanteerd.

Controle op overcompensatie en kostenverdeling

Bij een DAEB moet de vergoeding aantoonbaar niet tot overcompensatie leiden. Er mag wel een redelijk rendement worden gerealiseerd. In wet- en regelgeving moet worden bepaald wat redelijk is. Het is gebruikelijk dat een percentage van het geïnvesteerd vermogen wordt gehanteerd. In andere sectoren ligt dit grofweg tussen de 3% en 7%. De kinderopvangsector is arbeidsintensief en niet kapitaalintensief. Daarom zal waarschijnlijk een andere methode voor het bepalen van redelijk rendement worden gehanteerd dan de gebruikelijke definitie ‘rendement op geïnvesteerd vermogen’. Denk bijvoorbeeld aan een percentage van de omzet.

Het is nog niet duidelijk hoe de controle op overcompensatie moet gaan plaatsvinden. Ook zal, afhankelijk van de breedte van de definitie van de DEAB, de scheiding in baten en lasten voor DEAB- en niet-DEAB activiteiten gecontroleerd moeten worden. Wij sluiten niet uit dat wij als accountantsorganisatie hierin een rol krijgen.

WNT-regelgeving

De staatssecretaris kondigt aan dat kinderopvangorganisaties onder de Wet Normering Topinkomens (WNT) gaan vallen. Er is niet aangegeven of ze worden aangewezen als WNT-instelling of dat de vergoeding die ze ontvangen  moet worden aangemerkt als overheidssubsidie. In het eerste geval geldt de WNT-verplichting voor alle kinderopvangorganisaties. In het tweede geval alleen als de vergoeding hoger is dan € 500.000 en 50% van de totale omzet. De WNT-plicht betekent dat beloning van topfunctionarissen wordt gemaximeerd en dat de beloning van topfunctionarissen openbaar gemaakt moet worden. Deze openbaarmaking moet ook worden gecontroleerd. Óf als onderdeel van de jaarrekeningcontrole, óf door middel van een afzonderlijke controle. Dit laatste is het geval wanneer de kinderopvangorganisatie de jaarrekening niet laat controleren.

Geen tariefregulering

Het kabinet kiest vooralsnog niet voor tariefregulering. Uit onderzoek blijkt namelijk  dat de kostprijzen sterk variëren en een generiek prijsplafond niet mogelijk is. Tariefregulering lijkt ook minder noodzakelijk als al wordt gekozen voor een DAEB, omdat overcompensatie moet worden terugbetaald.

Als bijlage bij de kamerbrief is ook het kostprijsonderzoek gepubliceerd. Dit is uitgevoerd door SEO.  De belangrijkste conclusie uit het kostprijsonderzoek is dat ‘dé kostprijs’ niet bestaat. De kostprijs varieert sterk en de variatie kan slechts in beperkte mate worden verklaard door de in het onderzoek onderzochte variabelen. Regionale verschillen spelen een rol, maar de onderzoekers vermoeden dat de grootste verschillen in de kostprijs worden verklaard door variaties in personele inzet en opbouw van het personeelsbestand.

Ons advies

Als specialist in de branche kinderopvang volgen wij de ontwikkelingen voor u op de voet. De belangrijkste inzichten uit het kostprijsonderzoek analyseren wij voor u, de uitkomsten vindt u binnenkort op deze website. Voor meer informatie en de volledige Kamerbrief, bezoek de website van de Rijksoverheid: Kamerbrief Toegankelijkheid en doelmatigheid in het nieuwe financieringsstelsel kinderopvang | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl.

Wij staan voor u klaar als u vragen heeft.